مستند زندگی عمران خان و طناب دار سیاست

 

‏25‏/09‏/2023

او خوب میدانست که مردم دیگر از حزب مسلم لیک و حزب مردم خسته شده. چهره تکراری، دیگر در سیاست پاکستان جا نداشت. و به همین اساس او حزب خودش را تاسیس کرد و با کمک ارتش قدرت را در پاکستان به دست آورد. او خوب میدانست، در این کشور، هیچ نخست‌وزیری تاکنون، دوران مسولیت خود را به پایان نبرده و در نمیه راه به آشکال مختلف، حذف شدند. یگانه راه برای رسیدن به قدرت ارتش بود، اما به یکبارگی روابط او با ارتش خراب شد و در آتش قهر ارتش قرار گرفته است،

ممکن است سرنوشت اش همانند ذوالفقار علی بوتو به اعدام خواهد کشید.

داستان نافرجام قدرت گیری عمران خان، به کجا ختم خواهد شد؟

عمران خان در 5 اکتبر 1952 در یک خانواده ثروت‌مند در پاکستان به دنیا آمد، پدرش اکرام الله خان نیازی شرمان خیل و مادرش شوکت خانم نام داشت. عمران خان در کودکی آرام و محجوب بود و با 4 خواهر خود یکجا بزرگ شد. عمران خان مقطع ابتدایی و متوسطه را در لاهور و تحصیلات عالی خود در رشته اقتصاد در دانشگاه آکسفورد بریتانیا به پایان رساند.

عمران خان در سال 1974 در دانشگاه آکسفورد برتانیا کاپیتان تیم کرکت شد و در سال 1992 تیم کریکت پاکستان را به مقام قهرمان جهانی رساند. او مدت 2 دهه در سطح جهانی به بازی کریکت مشغول بود و پس از بازنشستگی به سیاست روی آورد. عمران پس از آن که از ورزش دست کشید در سال 1995 با خانم جمیما گولدسمیت، دختر جیمی گولدسمیت سرمایه دار بزرگ فرانسوی ازدواج کرد، جمیما گولدسمیت دین اسلام را پذیرفت، حاصل ازدواج شان دو پسر با نام های سلیمان وقاسم بودند، اما پس از 9 سال ازهم جدا شدند. خان دوبار دیگر هم ازدوج کرد و هر دو بار منجر به جدایی شد.

عمران خان سال 1996 بود که به عرصه سیاست پا گذاشت و حزب تحریک انصاف را تاسیس کرد. عمران خان به مدت طولانی از سیاست های نواز شریف نخست وزیر سابق پاکستان انتقاد میکرد و خواهان استعفای دولت نواز شریف بود.  خان در روز شنبه 18 آگست 2018 به عنوان بیست و دومین نخست وزیر پاکستان قدرت را به دست گرفت.

در به قدرت رسیدن عمران خان ارتش نقش مهم داشت. در کشور پاکستان قدرت اصلی در دست ارتش است و این ارتش است که دولت میسازد.

نواز شریف رقیب عمران خان، نخست رد صلاحیت شد و بعد به اتهام فساد محکوم شد. بسیاری مشکوک  بودند که آقای شریف در گذشته واقعا در فساد دست داشته است- اما دلیل واقعی مجازات او در آن زمان اختلافات او با ارتش بود. اما دیری نگذشت که روابط ارتش با عمران خان  همچنان به تیرگی کشانیده شد. درگیری خان و ارتش پاکستان به اکتبر 2021 بر سر انتصاب رییس سازمان استخباراتی این کشور آی اس آی برمیگردد. خان با انتخاب رییس پیشنهادی آی اس آی مخالفت کرد. این اقدام باعث شد که او در جهنم خشم نظامیان قرار بگیرد . ژنرال باجوا فرد جدید را به عنوان مسوول ای اس ای میخواست، اما عمران خان بخاطر که رابطه نزدیک با ژنرال فیض حمید برقرار کرده بود، مقاومت کرد، زمانی که حمایت ارتش از عمران خان از بین رفت، سقوط او اجتناب ناپذیر شد. ژنرال باجوا خواهان احیای بخشی از تجارت با رقیب منطقه‌ای خود یعنی هند بود که با تلاش عمران خان لغو شد. مدت ها است که پاکستان از بحران اقتصادی رنج میبرد. در این کشور 231 میلیون نفری، تورم و افزایش قیمت مواد غذایی و بحران اقتصادی طولانی مدت، زمینه را برای تنش و خشونت مهیا کرده.

در 10 اپریل 2022، مجلس نمایندگان پاکستان، عمران خان را سلب صلاحیت کرد، و وی را به نقض قانون اساسی متهم کرد. صلب سلاحیت عمران خان به موجی از اعتراضات هواداران عمران خان رقم زد اما به شکل خشن توسط ارتش سرکوب شد.

مخالفان عمران خان او را متهم کرده که از هدایای خارجی به نفع شخصی سو استفاده کرده، و سبب شده که اقتصاد کشور در پرتگاه سقوط قرار بگیرد. عمران خان احزاب مخالف را به همدستی با آمریکا به خاطر نزدیکی با روسیه و چین میداند

عمران خان گفت به دلیل تمایل ضد غربی در سیاست خارجی او، که شامل انتقاد از جنگ آمریکا در افغانستان نیز میشد، قربانی تلاشی به رهبری ایالات متحده برای کلید زدن تغییر رژیم در پاکستان است.

پنچ دلیل عمده شکست دولت عمران خان:

1.     عدم اجازه ایجاد پایگاه نظامی در پاکستان

2.     سفر به روسیه

3.     انتخاب ریاست ارتش

4.     نارضایتی های داخلی

5.     سناریو بازیگران خارجی

آمریکا بارها تلاش کرد که نظر دولت عمران خان را نبست به ایجاد یک پایگاه نظامی در این کشور هسته ای جلب کند اما هر بار با مخالفت عمران خان مواجه شد.

عمران خان در زمان شروع جنگ روسیه و اوکراین به مسکو  سفر کرد، در سفر عمران خان، آمریکا اعلام که که اسلام آباد در تحریم های اعمالی علیه روسیه مشارکت کند که با مخالفت عمران خان مواجه شد. عمران خان در سخنان خود بارها اسم آمریکا را به عنوان کشور که خواهان برکناری وی بوده است نام برد. اما دولت آمریکا این اتهامات را بی اساس خوانده است

رابطه دولت خان با جمهوری اسلامی همیشه خوب بود و حمایت عمران خان از طالبان، موج از نارضایتی های میان شهروندان افغانستان به همراه داشته است. سیاست های پاکستان در قبال پناه دادن به طالبان و تضعیف ساختن دولتی پیشین افغانستان، همیشه مورد انتقاد افغان ها قرار گرفته است.

حالا سرنوشت عمران خان در دستان ارتش است. ارتش که در سال 1979 در یک دادگاه نظامی ذوالفقار علی بوتو را اعدام کرد. بوتو برای استادگی نیاز به شانه های ارتش نداشت. او پایگاه قوی در میان مردم و رهبران سیاسی داشت، اما حضور عمران خان در قدرت کاملا وابسته به ارتش بوده است. این ارتش بود که از هیچ تلاش و اقدامی کوتاهی نکرد تا عمران به قدرت برسد.

ارتش سه گزینه برای عمران خان روی میز دارد. تبعید، محرومیت از فعالیت های سیاسی و یا هم اعدام

اما حذف فزیکی عمران خان برای ارتش تبعات منفی خواهد داشت، چون الگوهای آینده قدرت اجباری ارتش رقم خواهد زد. رفتن یا ماندن عمران خان در سیاست پاکستان ممکن چندان مهم نباشد، اگر ارتش پاکستان بتواند عمران خان را اعدام کند، خشم ارتش برای برچیدن چهره های سیاسی در پاکستان سالیان متمادی ادامه خواهد داشت

شما آینده سیاسی پاکستان را چگونه بررسی میکنید، حتما در قسمت کمنت همین ویدیو با ما در میان بگذارید.